Luận án Nghiên cứu xác định giống và một số biện pháp kỹ thuật tăng năng suất và hiệu quả kinh tế trong sản xuất cà chua tại đồng bằng sông Hồng

 – ra 
hoa ngắn hơn so với vụ Đông và Xuân Hè. Thời gian từ trồng đến thu lứa đầu 
trong vụ Thu Đông cũng ngắn hơn so với vụ Xuân Hè và vụ Đông, trong đó giống 
Savior có thời gian từ trồng đến thu lứa đầu dài nhất 70-80 ngày ở các thời vụ, 
giống TAI786, TAT08-1072, TAT08-1119 có khoảng thời gian này ngắn hơn và 
tương đương so với đối chứng Grandeva. Trong nhóm giống hữu hạn, các giống có 
khoảng thời gian ở giai đoạn này tương đương nhau từ 63-73 ngày tại các thời vụ 
khác nhau. 
Bảng 3.13. Thời gian qua các giai đoạn sinh trưởng của các giống cà chua triển 
vọng ở các thời vụ khác nhau tại Hoài Đức, Hà Nội năm 2009-2010 
Chỉ tiêu 
Giống 
Dạng 
hình 
sinh 
trưởng 
Thời gian từ trồng đến (ngày) Thời gian thu hoạch 
(ngày) Ra hoa (50%) Thu quả đầu 
Thu 
Đông 
Đông 
Xuân 
Hè 
Thu 
Đông 
Đông 
Xuân 
Hè 
Thu 
Đông 
Đông 
Xuân 
Hè 
TAT072672 BHH 30 34 39 65 69 76 55 65 45 
TAI786 BHH 28 34 35 63 70 76 50 65 40 
Savior BHH 30 36 40 70 72 80 55 65 45 
TAT08-1072 BHH 28 35 40 65 70 78 50 65 45 
TAT08-1119 BHH 30 34 38 65 68 75 55 65 40 
Grandeva (đc1) BHH 30 34 40 65 70 76 50 65 40 
TAT071101 HH 26 32 40 63 68 70 35 40 32 
TAT071104 HH 27 32 35 63 68 70 35 40 34 
TAT062659 HH 28 34 40 65 70 73 38 45 35 
TAT08-1266 HH 28 32 38 60 65 70 35 40 35 
TAT08-1336 HH 28 30 35 62 65 70 38 45 35 
HT42 (đc2) HH 28 30 35 63 65 69 35 40 34 
-77- 
Thời gian thu hoạch quyết định đến năng suất và hiệu quả kinh tế của 
giống, các giống thuộc nhóm bán hữu hạn có thời gian thu hoạch dài hơn nhóm 
giống hữu hạn ở tất cả các thời vụ và khoảng thời gian này biến động từ 45 ngày 
(vụ Xuân Hè) so với 55 ngày (vụ Thu Đông) và 65 ngày trong vụ Đông. Các giống 
nhóm hữu hạn có thời gian thu hoạch ngắn hơn ở tất cả các thời vụ, khoảng thời 
gian biến động từ 32 ngày (vụ Xuân Hè) đến 45 ngày (vụ Đông) 
Xác định được thời gian sinh trưởng của giống ở các thời vụ khác nhau là 
cơ sở để xây dựng cơ cấu cây trồng cho từng nhóm giống và luân canh với loại 
cây trồng khác nhau trong năm. Kết quả đánh giá ở bảng 3.13 cho thấy các giống 
thuộc nhóm bán hữu hạn có thời gian sinh trưởng từ 113 ngày (giống TAI786, vụ 
Thu Đông) đến 145 ngày (giống Savior, vụ Đông), thời gian thu hoạch dài từ 40 
ngày (TAI786, Grandeva vụ Xuân Hè) đến 65 ngày (Savior vụ Đông). Các giống 
thuộc nhóm hữu hạn có thời gian sinh trưởng ngắn hơn từ 95 ngày (TAT081266 
vụ Thu Đông) đến 120 ngày (TAT071101 vụ Đông). Thời gian thu hoạch cũng 
ngắn hơn các giống nhóm bán hữu hạn, khoảng biến động từ 32 ngày (TAT071101 
vụ Xuân Hè) đến 40 ngày (TAT062659, vụ Đông). Đây là cơ sở để bố trí cơ cấu 
giống tương ứng với cơ cấu cây trồng trên các chân đất khác nhau ở ĐBSH. 
* Đặc điểm cấu trúc hình thái và sinh trưởng phát triển 
Đặc điểm cấu trúc hình thái cây của 10 giống triển vọng ở các thời vụ khác 
nhau trình bảy ở bảng 3.14 cho thấy, các giống nhóm bán hữu hạn có sự khác nhau 
về chiều cao cây ở các thời vụ. Vụ Xuân Hè các giống có chiều cao cây lớn nhất vì 
ở giai đoạn sinh trưởng thân lá và giai đoạn thu hoạch cây vẫn tiếp tục tăng trưởng 
và phân nhánh mạnh do thuận lợi về nhiệt độ và ẩm độ. Vụ Thu Đông cây cà chua 
sinh trưởng mạnh ở giai đoạn đầu vụ, còn trong vụ Đông chỉ số chiều cao cây thấp 
hơn do quá trình sinh trưởng, phát triển đều ở giai đoạn có ngưỡng nhiệt độ giảm 
dần, hạn chế phát triển chiều cao. Chiều cao từ gốc-chùm 1 có sự khác biệt giữa 
các thời vụ trồng. Trong vụ Thu Đông, cây cà chua có xu hướng vươn dài ở giai 
đoạn đầu vụ, vụ Xuân Hè giai đoạn này có ẩm độ cao thuận lợi cho cây vươn cao 
nên trị số ở vụ Thu Đông và Xuân Hè cao hơn so với vụ Đông. Số đốt thân từ gốc-
chùm 1 không có sự biến động lớn giữa các thời vụ. 
Các giống thuộc nhóm hữu hạn có chiều cao cây tương đương ở các thời vụ 
trồng khác nhau, số đốt từ gốc-chùm 1 có sự biến động không lớn giữa các thời vụ. 
Các nhà khoa học cho rằng vị trí xuất hiện chùm hoa đầu tiên của cây cà chua chịu 
ảnh hưởng của điều kiện ngoại cảnh như nhiệt độ không khí, ở điều kiện nhiệt độ 
không khí ngày đêm trên 30/250C làm tăng số đốt tới 12 đốt dưới chùm hoa đầu, ở 
điều kiện nhiệt độ 15oC số đốt từ gốc đến chùm hoa từ 1-8 đốt trong khi trồng ở 
-78- 
điều kiện nhiệt độ 27 oC thì số đốt dưới chùm 1 là 14 [109]. Độ dài ngày cũng ảnh 
hưởng đến vị trí chùm hoa đầu, cường độ ánh sáng làm giảm số đốt dưới chùm hoa 
đầu tiên và rút ngắn thời gian ra chùm hoa đầu. 
Bảng 3.14. Một số đặc điểm sinh trưởng, phát triển của các giống cà chua triển 
vọng nghiên cứu ở các thời vụ khác nhau tại Hoài Đức, Hà Nội năm 2009-2010 
Chỉ tiêu 
Giống 
Chiều cao cây 
(cm) 
Chiều cao gốc – chùm 1 
(cm) 
Số đốt từ gốc-chùm 1 
(đốt) 
Thu 
Đông 
Đông 
Xuân 
Hè 
Thu 
Đông 
Đông 
Xuân 
Hè 
Thu 
Đông 
Đông 
Xuân 
Hè 
TAT072672 125,7b 119,5c 132,2b 45,6b 44,4a 49,7a 8,4b 8,3b 7,9a 
TAI786 127,6b 129,2b 130,8b 47,7a 47,0a 49,1a 9,1a 9,0a 8,2a 
Savior 138,0a 136,4a 143,2a 47,1a 45,8a 49,0a 8,9a 7,9c 8,1a 
TAT08-1072 129,5b 134,2a 135,7b 44,4b 44,6a 48,2bc 8,2b 8,0c 8,4a 
TAT08-1119 130,4b 136,3a 141,6a 44,7b 44,2a 47,6c 8,9a 8,0c 8,6a 
Grandeva (đc1) 131,9ab 128,9b 133,7b 44,7b 44,6a 50,1a 8,9b 8,5b 8,6a 
CV (%) (BHH) 2,9 1,3 1,6 1,8 4,6 2,0 2,0 2,9 4,8 
LSD0,05(BHH) 7,0 3,2 4,1 1,5 3,7 1,7 0,3 0,4 0,7 
TAT062659 117,5b 120,3a 123,2a 43,6ab 42,3a 47,1a 8,6a 8,2a 7,9ab 
TAT071101 119,5ab 116,9a 122,5ab 43,7ab 42,2a 47,9a 8,2ab 8,1ab 8,3a 
TAT071104 119,8ab 119,1a 119,5b 45,1a 43,4a 47,7a 8,5a 8,3a 8,0ab 
TAT08-1266 112,8bc 111,4b 115,3b 42,6ab 42,4ab 46,8a 8,3a 7,7c 7,8b 
TAT08-1336 111,7c 116,5a 121,2a 40,9b 41,1c 47,6a 8,1a 7,5c 7,7b 
HT42 (đc2) 121,1a 119,8a 122,1ab 40,9b 40,4b 46,9a 7,5b 7,8a 7,7b 
CV(%) (HH) 2,3 1,7 2,0 3,7 1,4 1,8 3,6 2,6 2,5 
LSD0,05(HH) 4,9 3,7 4,4 2,9 1,1 1,5 0,5 0,4 0,4 
3.2.2.2. Các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất 
Kết quả từ bảng 3.15 cho thấy, có sự khác biệt rõ rệt về tỷ lệ đậu quả ở các 
thời vụ khác nhau của cùng một giống. Vụ Đông có điều kiện tối ưu cho cây cà 
chua ra hoa, đậu quả nên tỷ lệ đậu quả đạt cao nhất ở tất cả các giống với khoảng 
biến động từ 61,3 – 73,4% cho các giống nhóm bán hữu hạn và 50,1-62,3% đối với 
các giống nhóm hữu hạn. Vụ Xuân Hè có tỷ lệ đậu quả từ 52,5 - 61,3% với các 
giống bán hữu hạn và 49,6 - 58,2% với các giống nhóm hữu hạn. Vụ Thu Đông 
các giống đều có tỷ lệ đậu quả thấp nhất trong 3 vụ, với 45,8 - 59,2% ở các giống 
nhóm bán hữu hạn và 45,4- 49,3% ở các giống nhóm hữu hạn. Trong nhóm giống 
bán hữu hạn, giống TAT072672 có tỷ lệ đậu quả cao nhất ở cả ba thời vụ. Các 
giống triển vọng đều có tỷ lệ đậu quả cao hơn so với giống đối chứng Grandeva, 
đặc biệt là ở vụ Thu Đông và Xuân Hè, điều này chứng tỏ khả năng chịu nhiệt 
cũng như chịu ẩm độ cao của các giống triển vọng tốt hơn so với giống đối chứng. 
-79- 
Các giống thuộc nhóm hữu hạn đều có tỷ lệ đậu quả thấp hơn trong điều kiện vụ 
Thu Đông và Xuân Hè so với vụ Đông. Nhưng cả 5 giống triển vọng đều có tỷ lệ 
đậu quả cao hơn giống đối chứng HT42 ở tất cả các thời vụ. Giống có tỷ lệ đậu 
quả tốt nhất là TAT062659 đạt 49,3% trong vụ Thu Đông và 58,2% trong vụ 
Xuân Hè. Các giống cà chua có tỷ lệ đậu quả <45% sẽ ảnh hưởng rất lớn đến năng 
suất thực thu của giống và tỷ lệ đậu quả cũng là một trong những chỉ tiêu để đánh 
giá mức độ thích ứng của giống trong điều kiện thời vụ đó. Từ dẫn liệu của kết quả 
cho thấy, ở điều kiện vụ Thu Đông, trong các giống thí nghiệm thuộc nhóm hữu 
hạn có 2 giống là TAT071104 và TAT062659 có tỷ lệ đậu quả trội hơn (>45%) 
chứng tỏ mức độ chịu nhiệt tốt hơn giống đối chứng HT42. 
Bảng 3.15. Các yếu tố cấu thành năng suất của các giống cà chua triển vọng 
nghiên cứu ở các thời vụ khác nhau tại Hoài Đức, Hà Nội năm 2009-2010 
Chỉ tiêu 
Giống 
Tỷ lệ đậu quả 5 chùm 
đầu (%) 
Số quả trung 
bình/cây (quả) 
Khối lượng trung bình/ 
quả (g) 
Thu 
Đông 
Đông 
Xuân 
Hè 
Thu 
Đông 
Đông 
Xuân 
Hè 
Thu 
Đông 
Đông 
Xuân 
Hè 
TAT072672 59,2a 73,4a 61,3a 30,5a 48,9a 31,0a 108,8b 108,1b 108,5ab 
TAI786 56,5a 62,7b 59,4a 31,3a 47,3ab 31,1a 106,3b 107,4b 109,3ab 
Savior 51,7ab 69,5ab 52,5b 30,6a 44,9b 31,9a 116,8a 112,8a 112,3a 
TAT08-1072 53,4ab 65,2bc 60,7a 31,1a 44,8ab 30,8a 106,6b 113,8a 109,0ab 
TAT08-1119 45,8b 69,7ab 56,6ab 31,5a 43,8b 32,1a 88,6c 96,7c 96,7c 
Grandeva (đc1) 45,8b 61,3b 53,8b 30,1a 46,7a 29,3a 110,3b 110,4ab 105,6b 
CV (%) (BHH) 6,6 3,9 4,8 3,3 4,6 4,7 2,1 1,7 2,1 
LSD0,05(BHH) 6,4 4,8 0,7 1,8 3,9 2,7 4,0 3,2 4,1 
TAT062659 49,3a 58,5a 58,2a 24,9bc 35,8a 33,1a 88,1c 91,8c 98,2b 
TAT071101 42,7b 56,5a 46,2c 29,1a 35,8a 29,3a 107,8b 107,7b 107,5a 
TAT071104 48,0a 57,6a 51,8ab 27,3ab 34,9a 29,6a 113,1a 111,7a 110,4a 
TAT08-1266 48,0ab 61,8a 49,6bc 25,3bc 34,6ab 28,2a 105,8b 109,1ab 104,7a 
TAT08-1336 50,0a 62,3a 51,5b 27,4ab 33,6b 27,5a 85,5c 87,2d 90,7c 
HT42 (đc2) 45,4abc 50,1b 51,6b 23,6c 34,3a 29,2a 113,3a 107,9b 108,1a 
CV(%) (HH) 5,9 5,4 4,3 5,1 3,1 9,7 2,4 1,7 2,9 
LSD0,05(HH) 5,1 5,7 4,9 2,4 2,0 5,2 4,4 3,2 5,5 
Tỷ lệ đậu quả, số quả/cây là những đặc tính di truyền của giống nhưng cũng 
chịu ảnh hưởng rất lớn của điều kiện ngoại cảnh, có tính chất quyết định và tương 
quan chặt chẽ với năng suất của giống. Vụ Thu Đông các giống nhóm bán hữu hạn 
đều đạt được số quả/ cây từ 30,1 - 30,6 quả. Trong đó, giống Savior có số quả/cây 
đạt cao nhất 30,6 quả/cây. Tương tự trong điều kiện vụ Xuân Hè giống Savior 
-80- 
cũng đạt số quả/cây cao nhất (31,9 quả/cây) so với giống đối chứng là 31,0 
quả/cây. Trong điều kiện vụ Đông, giống TAT072672 đạt số quả/cây cao nhất với 
48,9 quả/cây. Trong nhóm giống dạng hữu hạn các giống triển vọng đều có số 
quả/cây cao hơn có ý nghĩa thống kê so với đối chứng HT42 ở cả 3 thời vụ thí 
nghiệm ở mức xác xuất 95%. 
Khối lượng quả cà chua đáp ứng được yêu cầu của thị trường tiêu thụ nằm 
trong khoảng từ 80-120 g/quả. Đánh giá tính trạng này ở các giống triển vọng cho 
thấy mức độ biến động của các giống thí nghiệm từ 85,5 – 116,8 g/quả, kích cỡ 
quả trong khoảng này phù hợp với yêu cầu của thị trường tiêu thụ ăn tươi và chế 
biến. Ở các thời vụ trồng khác nhau, khối lượng trung bình quả của các giống 
không có sự biến động lớn. Kết quả này cũng cho thấy tính trạng khối lượng quả là 
tính trạng ít bị ảnh hưởng bởi điều kiện thời vụ trồng. 
Bảng 3.16. Năng suất của các giống cà chua triển vọng ở các thời vụ khác nhau 
tại Hoài Đức, Hà Nội năm 2009-2010 
Chỉ tiêu 
Giống 
Năng suất cá thể 
(kg/cây) 
Năng suất lý thuyết 
(tấn/ha) 
Năng suất thực thu 
(tấn/ha) 
Thu 
Đông 
Đông 
Xuân 
Hè 
Thu 
Đông 
Đông Xuân Hè 
Thu 
Đông 
Đông 
Xuân 
Hè 
TAT072672 2,29ab 3,17a 2,53ab 63,4ab 79,2a 70,2ab 53,1a 64,1a 50,3b 
TAI786 2,33a 3,42a 2,70a 64,5a 85,5a 74,8a 53,1a 68,7a 52,4ab 
Savior 2,33a 3,19a 2,60a 65,5a 79,8a 72,0ab 53,8a 64,7a 54,6a 
TAT08-1072 2,28ab 3,20a 2,48b 63,2ab 79,9a 68,8b 52,1ab 64,2a 48,2bc 
TAT08-1119 2,11c 3,22a 2,47b 58,4c 80,5a 68,3b 48,1c 64,6a 47,9bc 
Grandeva (đc1) 2,26b 3,19a 2,47b 62,5b 79,7a 68,3b 50,0b 64,5a 46,3c 
CV (%) (BHH) 1,5 3,5 3,6 1,5 3,5 3,6 2,6 5,7 3,5 
LSD0,05(BHH) 0,06 0,21 0,17 1,7 5,1 4,6 2,5 6,8 3,2 
TAT062659 1,68a 2,10a 1,75ab 49,8a 62,2a 51,8ab 39,6a 50,3a 39,5ab 
TAT071101 1,63a 1,91bc 1,67b 49,5a 56,4bc 49,3b 39,4a 45,1bc 38,0b 
TAT071104 1,68a 2,02abc 1,64b 48,3a 59,8abc 48,6b 36,9b 47,4abc 36,2b 
TAT08-1266 1,66a 2,01abc 1,63b 49,1a 59,5abc 48,3b 39,1a 48,2abc 36,8b 
TAT08-1336 1,68a 2,04ab 1,83a 49,8a 60,3ab 54,1a 39,6a 48,8ab 41,2a 
HT42 (đc2) 1,62a 1,87c 1,63b 48,0a 55,3c 48,4b 35,9b 43,9c 36,6b 
CV(%) (HH) 2,7 4,0 5,0 2,7 4,0 5,0 2,6 5,2 4,4 
LSD0,05(HH) 0,08 0,14 0,15 2,4 4,3 4,5 1,8 4,5 3,0 
Kết quả đánh giá các chỉ tiêu về năng suất ở bảng 3.16 cho thấy, các giống 
nhóm bán hữu hạn có năng suất cá thể tương đối đồng đều, không có sự khác biệt 
so với đối chứng trong vụ Đông. Nhưng có sự khác biệt rõ rệt giữa giống Savior và 
-81- 
TAI786 so với đối chứng Grandeva trong vụ Thu Đông và Xuân Hè. Năng suất 
tiềm năng của các giống đạt cao nhất trong điều kiện vụ Đông từ 79,2 – 85,5 tấn/ha 
và năng suất thực thu tương đương từ 64,1 – 68,7 tấn/ha. Năng suất lý thuyết của 
giống Savior và TAI786 cao hơn rõ rệt so với đối chứng trong vụ Xuân Hè, còn 
trong vụ Thu Đông và Đông không có sự khác biệt giữa các giống. 
Năng suất thực thu thể hiện năng suất thu hoạch thực tế của mỗi giống. Kết 
quả đánh giá cho thấy, có sự vượt trội rõ rệt về năng suất thực thu của các giống 
triển vọng dạng bán hữu hạn so với giống đối chứng ở vụ Thu Đông và Xuân Hè, 
không có sự khác biệt trong vụ Đông, điển hình là giống Savior, giống 
TAT072672 và TAI786 vượt trội đối chứng ở vụ Thu Đông, giống Savior vượt trội 
trong vụ Xuân Hè. Như vậy, các giống triển vọng đều có những đặc tính nổi trội 
hơn so với giống đối chứng đặc biệt là trong điều kiện trái vụ như Thu Đông và 
Xuân Hè, đây chính là những đặc tính cần thiết của một giống cà chua có tính 
thích ứng rộng ở ĐBSH hiện nay. Để phát huy hiệu quả kinh tế chúng tôi sẽ tiến 
hành các nghiên cứu về kỹ thuật tiếp theo trong vụ Hè Thu và Xuân Hè để hoàn 
thiện qui trình góp phần phát huy hiệu quả kinh tế cao nhất của dạng giống này 
trong điều kiện trái vụ. 
Các giống triển vọng dạng hữu hạn có năng suất cá thể tương đương nhau 
trong vụ Hè Thu, vụ Xuân Hè, trong đó giống TAT081336 có năng suất cá thể 
vượt trội hơn. Ở vụ Đông, năng suất cá thể của các giống triển vọng đều cao hơn 
so với đối chứng, trong đó giống TAT062659 đạt giá trị cao nhất (2,10kg/cây). 
Năng suất thực thu của các giống triển vọng dạng hữu hạn đạt cao hơn so với đối 
chứng HT42 trong vụ Hè Thu, ngoại trừ giống TAT071004 có năng suất tương 
đương đối chứng. Trong vụ Xuân Hè giống TAT081336 có năng suất thực thu 
vượt trội so với đối chứng, các giống khác có năng suất tương đương đối chứng. 
Trong vụ Đông, năng suất của giống TAT062659 đạt giá trị cao nhất 50,3 tấn/ha 
và cao hơn so với đối chứng HT42. 
Về năng suất lý thuyết, các giống dạng hữu hạn cũng thể hiện tiềm năng 
năng suất cao nhất trong vụ Đông với khoảng giao động từ 55,3-62,2 tấn/ha và có 
sự khác biệt giữa giống TAT062659 và TAT081336 so với đối chứng. Trong điều 
kiện vụ Hè Thu và Xuân Hè, giống TAT081336 có năng suất vượt trội so với 
giống đối chứng và các giống trong thí nghiệm. Trong vụ Xuân Hè giống 
TAT081336 có năng suất vượt trội so với đối chứng, các giống khác có năng suất 
tương đương đối chứng HT42. 
Như vậy, trong nhóm giống dạng hữu hạn, giống TAT062659 thể hiện vượt 
trội so với giống đối chứng HT42 ở cả 3 thời vụ thí nghiệm và đạt năng suất cao 
-82- 
nhất trong điều kiện vụ Đông. Giống này rất phù hợp cho những chân đất trồng hai 
vụ lúa cần thời gian sinh trưởng ngắn, thu hoạch tập trung và nhanh. Với kết quả 
này chúng tôi đã định vị giống TAT062659 cho vụ Đông trên chân đất 02 vụ lúa 
và các nghiên cứu tiếp theo trên giống này đều được tiến hành trong vụ Đông. 
3.2.2.3. Chất lượng quả 
Kết quả đánh giá một số tính trạng chất lượng quả của các giống cà chua 
triển vọng trình bày ở bảng 3.17 cho thấy: Trong nhóm giống bán hữu hạn, giống 
Savior và TAT072672 có những đặc tính nổi trội hơn hẳn so với đối chứng ở cả 
thời điểm chính vụ và trái vụ, màu sắc quả chín đỏ đẹp và ít bị nứt vai quả, tỷ lệ 
thịt quả đạt cao (79,5-85,3%), ruột quả đặc và rất ít hạt. Giống TAT081072 có 
dạng quả đẹp, ít bị nứt vai trong điều kiện trái vụ, trong khi giống TAT081119 có 
màu sắc quả chín không đẹp trong vụ Xuân Hè, giống TAI786 có màu sắc quả 
không đỏ đẹp trong điều kiện trái vụ và bị nứt vai quả trong điều kiện trái vụ (Vụ 
Xuân Hè, Thu Đông) khi có độ ẩm không khí cao. Giống đối chứng Grandeva 
cũng thể hiện sự không đồng đều về chất lượng quả ở các vụ trái, màu sắc quả chín 
không đồng đều, bị nứt vai quả, bị sượng quả 
Bảng 3.17. Một số tính trạng chất lượng hình thái quả của các giống cà chua triển 
vọng ở các thời vụ khác nhau tại Hoài Đức, Hà Nội năm 2009-2010 
Chỉ tiêu 
Giống 
Màu sắc quả 
 khi chín (*) 
Độ nứt vai quả 
(điểm) 
Tỷ lệ thịt quả 
 (%) 
Thu 
Đông 
Đông 
Xuân 
Hè 
Thu 
Đông 
Đông 
Xuân 
Hè 
Thu 
Đông 
Đông 
Xuân 
Hè 
TAT072672 Đ ĐĐ Đ 7 9 9 81,7 82,3 79,5 
TAI786 Đ ĐĐ ĐC 5 7 5 80,4 81,0 80,0 
Savior ĐĐ ĐĐ ĐĐ 7 9 9 83,8 85,3 81,9 
TAT08-1072 Đ ĐĐ Đ 7 9 9 79,9 80,0 80,0 
TAT08-1119 Đ ĐĐ ĐC 7 7 7 77,5 80,0 80,6 
Grandeva (đc1) Đ ĐĐ ĐC 5 7 5 80,7 80,9 80,0 
TAT062659 Đ ĐĐ ĐĐ 7 9 7 81,4 82,8 80,5 
TAT071101 Đ ĐĐ Đ 7 7 7 82,9 84,7 81,5 
TAT071104 ĐĐ ĐĐ Đ 7 7 7 80,5 80,3 79,5 
TAT08-1266 Đ Đ Đ 7 7 7 80,6 79,7 80,0 
TAT08-1336 Đ ĐĐ Đ 7 7 7 79,7 80,6 79,8 
HT42 (đc2) Đ Đ ĐC 5 7 5 79,9 81,5 79,1 
(*) Đ - Đỏ; ĐĐ- Đỏ đậm; ĐC- Đỏ cam 
-83- 
Giữa các giống triển vọng trong nhóm hữu hạn, giống TAT062659 có sự 
nổi trội và đồng đều về chất lượng ở các thời vụ khác nhau, với màu sắc quả chín 
đỏ đẹp ở cả điều kiện chính vụ và trái vụ, tỷ lệ thịt quả đạt cao từ 80,5-82,8%, 
không bị nứt vai quả trong vụ Đông điểm 9), bị nhẹ trong điều kiện vụ Hè Thu và 
Xuân Hè (điểm 7). Giống này có các đặc điểm chất lượng nổi trội hơn so với giống 
đối chứng HT42. 
 Để đánh giá đầy đủ hơn về chất lượng quả của các giống triển vọng phục vụ 
cho thị trường tiêu thụ, đã tiến hành phân tích một số chỉ tiêu hóa sinh đối với các 
giống có triển vọng đưa ra sản xuất, kết quả phân tích trình bày ở bảng 3.18 cho 
phép nhận xét: 
Bảng 3.18. Một số chỉ tiêu hóa sinh của các giống cà chua nghiên cứu trong 
vụ Đông tại Hoài Đức, Hà Nội năm 2009 
Chỉ tiêu 
Giống 
Đường 
(%) 
Chất khô 
(%) 
Vitamin C 
(mg/100g) 
Độ Brix 
(%) 
TAT072672 3,18 5,65 22,37 4,9 
TAI786 2,54 5,95 25,70 5,0 
Savior 3,15 5,40 20,56 5,1 
TAT08-1072 3,16 5,58 21,35 4,9 
TAT08-1119 3,12 5,71 20,64 4,9 
Grandeva (đc1) 3,00 5,15 27,21 4,8 
TAT062659 3,01 4,98 23,18 4,5 
TAT071101 3,06 4,96 30,94 4,1 
TAT071104 2,87 5,04 30,94 4,7 
TAT08-1266 3,02 5,03 28,67 4,7 
TAT08-1336 3,14 5,01 30,21 4,8 
HT42 (đc2) 3,11 4,98 20,46 4,6 
 Hàm lượng đường trong quả có sự khác biệt giữa các giống, khoảng biến 
động từ 2,54 % (TAI786) đến 3,18% (TAT072672). Các giống triển vọng nhóm 
bán hữu hạn đều có hàm lượng chất khô cao hơn so với đối chứng Grandeva, đạt 
cao nhất ở giống TAI786 với 5,95%. Các giống nhóm hữu hạn có hàm lượng chất 
khô tương đương so với đối chứng HT42. Hàm lượng VitaminC ở các giống nhóm 
bán hữu hạn có giá trị thấp hơn đối chứng Grandeva, khoảng biến động từ 20,56 -
27,21%. Trong khi các giống nhóm hữu hạn có hàm lượng vitaminC cao hơn đối 
chứng HT42. Độ brix của các giống nhóm bán hữu hạn đạt cao hơn so với các 
-84- 
giống nhóm hữu hạn, biến động từ 4,9-5,1%, trong nhóm hữu hạn giống 
TAT071101 có độ brix thấp nhất (4,1%), các giống TAT071104, TAT081266 và 
TAT081336 có giá trị cao hơn so với đối chứng HT42. 
Như vậy, kết quả phân tích các chỉ tiêu hóa sinh trình bày ở trên cho thấy các 
giống cà chua triển vọng có các chỉ số hóa sinh đáp ứng được yêu cầu của thị 
trường tiêu thụ. 
3.2.2.4. Khả năng chống chịu một số bệnh hại chính 
Cà chua là đối tượng gây hại của nhiều loại sâu bệnh, đặc biệt trong điều 
kiện nóng ẩm ở vụ Hè Thu và vụ Xuân Hè với nhiều loại bệnh nguy hiểm xâm hại. 
Một số loại bệnh phổ biến và có xu hướng gia tăng trong những năm gần đây như 
bệnh mốc sương (Phytopthora infestant), bệnh héo xanh vi khuẩn (Ralstonia 
solanacearum), bệnh đốm nâu do nấm (Cladosporium fulvum cooke) và đặc biệt là 
bệnh xoăn vàng lá - TYLCV do vi rút gây nên [33]. Bệnh hại là nguy cơ làm giảm 
năng suất và phẩm chất cà chua, đặc biệt ở các thời vụ Hè Thu, Thu Đông, Xuân 
sớm và Xuân Hè. Để giảm thiểu các nguy cơ thiệt hại do sâu bệnh gây nên, bên 
cạnh các biện pháp kỹ thuật phòng tránh, việc chọn giống chống bệnh luôn được 
chú trọng trong các chương trình chọn tạo giống. 
Để tuyển chọn được bộ giống cà chua có khả năng thích ứng rộng ở ĐBSH, 
tiêu chí về khả năng chống chịu được một số loại bệnh hại nguy hiểm là cần thiết 
cho một giống mới trong sản xuất. Sản xuất cà chua ở ĐBSH hiện nay đang phải 
đối mặ