Tóm tắt Luận án Hoạt động bào chữa của luật sư trong giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự

Tóm tắt Luận án Hoạt động bào chữa của luật sư trong giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự trang 1

Trang 1

Tóm tắt Luận án Hoạt động bào chữa của luật sư trong giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự trang 2

Trang 2

Tóm tắt Luận án Hoạt động bào chữa của luật sư trong giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự trang 3

Trang 3

Tóm tắt Luận án Hoạt động bào chữa của luật sư trong giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự trang 4

Trang 4

Tóm tắt Luận án Hoạt động bào chữa của luật sư trong giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự trang 5

Trang 5

Tóm tắt Luận án Hoạt động bào chữa của luật sư trong giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự trang 6

Trang 6

Tóm tắt Luận án Hoạt động bào chữa của luật sư trong giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự trang 7

Trang 7

Tóm tắt Luận án Hoạt động bào chữa của luật sư trong giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự trang 8

Trang 8

Tóm tắt Luận án Hoạt động bào chữa của luật sư trong giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự trang 9

Trang 9

Tóm tắt Luận án Hoạt động bào chữa của luật sư trong giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự trang 10

Trang 10

Tải về để xem bản đầy đủ

pdf 28 trang nguyenduy 26/07/2025 100
Bạn đang xem 10 trang mẫu của tài liệu "Tóm tắt Luận án Hoạt động bào chữa của luật sư trong giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

Tóm tắt nội dung tài liệu: Tóm tắt Luận án Hoạt động bào chữa của luật sư trong giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự

Tóm tắt Luận án Hoạt động bào chữa của luật sư trong giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự
 hình sự là cần thiết. Nghiên cứu sinh dự định xây dựng 
khái niệm và xác định ý nghĩa của hoạt động bào chữa của luật sư trong giai 
đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự trên cơ sở làm rõ các vấn đề chủ thể thực 
hiện, cách thức tiến hành hoạt động, đặc điểm của hoạt động, thời điểm thực 
hiện, cơ sở pháp lý để tiến hành hoạt động, mục đích của hoạt động, ý nghĩa 
của hoạt động. 
1.3.2. Về thực trạng hoạt động bào chữa của luật sư trong giai đoạn 
xét xử sơ thẩm vụ án hình sự 
Trong số các công trình khoa học đã được công bố, vấn đề thực trạng 
hoạt động bào chữa của luật sư nhận được ít nhất sự quan tâm, bình luận của 
các học giả. Phần lớn các tác giả có đưa ra những nhận định chung rằng chất 
lượng hoạt động bào chữa chưa thực sự tốt, mà thiếu các chứng cứ chứng 
minh một cách đầy đủ và rõ ràng. Đặc biệt, những tác phẩm này thường 
đánh giá “hoạt động” nói chung, mà chưa nhận định chất lượng công việc, 
thao tác cụ thể mà luật sư phải thực hiện. Về nguyên nhân của những hạn chế 
trong hoạt động bào chữa của luật sư cũng được tập trung nghiên cứu. Nhiều 
bài viết đều nhận định hoạt động bào chữa của luật sư chưa thực sự hiệu quả 
bởi nhiều lý do trong đó bao gồm: pháp luật chưa hoàn thiện; trình độ chuyên 
môn, nghiệp vụ của người tiến hành tố tụng còn hạn chế; trình độ chuyên 
môn nghiệp vụ của Luật sư chưa đáp ứng yêu cầu; vấn đề đạo đức nghề 
nghiệp của các Luật sư; chế độ, chính sách; cơ chế giám sát và xử lý vi phạm 
đối với người tiến hành tố tụng và luật sư khi có vi phạm Phần lớn các 
công trình được công bố phân tích, bình luận các quy định của pháp luật về 
bảo đảm quyền bào chữa của người bị buộc tội; vị trí tố tụng của luật sư; 
quyền hành nghề của luật sư và những thuận lợi, khó khăn khi luật sư hành 
nghề. Tuy nhiên, các nghiên cứu này chưa có những phân tích cụ thể và đánh 
giá xác đáng về thực trạng hoạt động bào chữa của luật sư thông qua đánh 
giá các công việc, thao tác nghề nghiệp mà luật sư thực hiện trên thực tế. 
Bởi vậy, luận án sẽ tập trung làm rõ cơ sở pháp lý của hoạt động bào chữa 
của luật sư, đánh giá việc thực hiện hoạt động này trên nền quy định của 
10 
BLTTHS năm 2003 và quy định mới của BLTTHS năm 2015 (có hiệu lực 
vào ngày 1/7/2016); làm rõ thực trạng hoạt động bào chữa của luật sư 
trong giai đoạn chuẩn bị xét xử và tại phiên toà xét xử sơ thẩm vụ án hình 
sự, từ đó chỉ ra nguyên nhân của những hạn chế trong hoạt động bào chữa 
của luật sư nói chung và trong giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự nói 
riêng. Do đó, nội dung đánh giá thực trạng hoạt động bào chữa của luật sư 
trong luận án sẽ không trùng lặp với phần viết của các công trình đã công 
bố vì đề cập tới thực trạng hoạt động bào chữa cụ thể của luật sư trong giai 
đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự. Luận án sẽ tiếp thu những điểm có liên 
quan trong các công trình đã công bố để làm giàu thêm nguồn tư liệu đánh 
giá về thực trạng. 
1.3.3. Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động bào chữa của luật 
sư trong giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự 
Cho tới thời điểm luận án được hoàn thành, các nghiên cứu đã công bố 
tập trung chủ yếu vào giải pháp hoàn thiện pháp luật. Đây là nhóm giải pháp 
có nhiều điểm tương đồng với những giải pháp được phân tích trong luận án 
này. Tuy nhiên, phần lớn các công trình đã công bố chỉ ra một số giải pháp 
nhưng thiếu các phân tích sâu về những yếu tố liên quan cần thiết. Những 
yếu tố cần được phân tích bao gồm: cơ chế đảm bảo cho các quy định của 
pháp luật về quyền của luật sư, các chế tài áp dụng đối với những người có 
hành vi cản trở; các hoạt động nâng cao trình độ nghiệp vụ và kỹ năng tranh 
tụng cho các luật sư bào chữa, và nâng cao chất lượng hoạt động của người 
tiến hành tố tụng, và thay đổi nhận thức của những đối tượng có quyền bào 
chữa và người thân của họ. Điểm khác biệt nổi bật của luận án này so với các 
bài viết đã công bố là luận án sẽ không chỉ liệt kê tên các giải pháp, mà phân 
tích rõ cơ sở lý luận và thực tiễn của mỗi đề xuất, kiến nghị. Đồng thời, luận 
án cũng chỉ ra các giải pháp mới như: nâng cao trách nhiệm của người tiến 
hành tố tụng trong việc bảo đảm cho luật sư thực hiện các quyền; xử lý 
nghiêm những hành vi gây cản trở hoạt động của người bào chữa; tăng cường 
chất lượng đội ngũ luật sư; giám sát phát hiện người tiến hành tố tụng gây 
khó khăn, vi phạm pháp luật, không tạo điều kiện cho luật sư thực hiện 
quyền và chế tài xử lý; giám sát phát hiện luật sư vi phạm pháp luật và chế 
tài xử lý; đổi mới chế độ, chính sách, tuyên truyền giáo dục pháp luật. 
Kết luận chương 1 
Mặc dù đã có nhiều công trình khoa học được công bố và đề cập đến 
hoạt động bào chữa của luật sư ở cả trong và ngoài nước nhưng do bị giới 
hạn về phạm vi nghiên cứu cũng như cấp độ nghiên cứu nên các vấn đề liên 
quan đến hoạt động bào chữa của luật sư trong giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ 
án hình sự thường không được trình bày riêng biệt mà chỉ được đề cập ở một 
số khía cạnh khi viết về người bào chữa nói chung. Với một số công trình 
11 
nghiên cứu riêng về hoạt động bào chữa của luật sư trong giai đoạn xét xử sơ 
thẩm vụ án hình sự,các vấn đề lý luận chuyên sâu cũng chưa được đề cập đến 
một cách toàn diện và có hệ thống. Chính vì vậy, với tư cách là một công 
trình nghiên cứu toàn diện về hoạt động bào chữa của luật sư trong giai đoạn 
xét xử sơ thẩm vụ án hình sự, luận án tiếp tục nghiên cứu ở mức độ sâu hơn 
để trở thành một công trình nghiên cứu toàn diện, có tính hệ thống và tính 
mới trong lĩnh vực này tại Việt Nam. 
12 
Chương 2 
LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG BÀO CHỮA CỦA LUẬT SƯ 
TRONG GIAI ĐOẠN XÉT XỬ SƠ THẨM VỤ ÁN HÌNH SỰ 
2.1. KHÁI NIỆM HOẠT ĐỘNG BÀO CHỮA CỦA LUẬT SƯ TRONG 
GIAI ĐOẠN XÉT XỬ SƠ THẨM VỤ ÁN HÌNH SỰ 
2.1.1. Hoạt động bào chữa của luật sư 
2.1.1.1. Khái niệm hoạt động bào chữa của luật sư 
Hoạt động bào chữa của luật sư là các công việc do luật sư tiến hành 
trên cơ sở phù hợp với quy định của pháp luật nhằm loại bỏ một phần hoặc 
toàn bộ sự buộc tội từ phía cơ quan điều tra, viện kiểm sát hoặc người bị hại, 
tìm ra các căn cứ giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho người bị buộc tội, bảo vệ 
quyền và lợi ích hợp pháp của họ. 
2.1.1.2. Đặc điểm hoạt động bào chữa của luật sư 
Hoạt động bào chữa của luật sư có những đặc điểm cơ bản sau: 
- Hoạt động bào chữa của luật sư thể hiện tính chuyên nghiệp, tuân thủ 
quy tắc đạo đức, không có khuôn mẫu, dựa vào sự nhạy bén, linh hoạt, năng 
động của luật sư, thể hiện ứng xử có văn hóa, tôn trọng người tiến hành và 
tham gia tố tụng và thể hiện sự tận tâm bảo vệ cho thân chủ, kiên trì thuyết 
phục Hội đồng xét xử nhằm bảo vệ tốt nhất cho thân chủ của mình. 
- Hoạt động bào chữa của luật sư còn thể hiện tính độc lập và tự chịu 
trách nhiệm cá nhân trước khách hàng về hoạt động nghề nghiệp của mình. 
- Hoạt động bào chữa của luật sư phụ thuộc vào thời điểm tham gia tố 
tụng và chỉ mang tính đề xuất, kiến nghị, phụ thuộc nhiều vào cơ quan tiến 
hành tố tụng. 
- Hoạt động bào chữa của luật sư được thực hiện trên cơ sở nguyên tắc, thủ 
tục luật định và quy định của pháp luật về quyền, nghĩa vụ của người bào chữa 
2.1.1.3. Cơ sở pháp lý của hoạt động bào chữa của luật sư 
- Các nguyên tắc mang tính chất định hướng cho hoạt động bào chữa 
như nguyên tắc “bảo đảm quyền bào chữa của người bị buộc tội” nguyên tắc 
“tranh tụng trong xét xử”; các nguyên tắc khác nhằm đảm bảo cho hoạt động 
bào chữa của luật sư có hiệu quả. 
- BLTTHS cũng quy định cụ thể trình tự, thủ tục tiếp nhận, giải quyết 
thông tin về tội phạm cũng như quá trình giải quyết vụ án hình sự. Việc giải 
quyết mọi vụ án đều được thực hiện theo đúng thủ tục tố tụng mà BLTTHS 
quy định. 
- Các quy định về bào chữa nói chung và quyền, nghĩa vụ của người 
bào chữa nói riêng là căn cứ pháp lý quan trọng để luật sư thực hiện hoạt 
động bào chữa. 
13 
 2.1.1.4. Mục đích hoạt động bào chữa của luật sư 
- Hoạt động bào chữa của luật sư có mục đích trước hết là bảo vệ 
quyền lợi cho cho người bị buộc tội hay nói cách khác là bảo vệ quyền và 
lợi ích chính đáng của thân chủ. 
- Hoạt động bào chữa của Luật sư còn hướng tới việc hạn chế đến 
mức thấp nhất những vi phạm pháp luật của các cơ quan THTT., hoạt động 
bào chữa của luật sư cũng đạt được 
- Xác định sự thật vụ án, góp phần đảm bảo giải quyết vụ án khách 
quan, toàn diện, đúng pháp luật, không bỏ lọt tội phạm, không làm oan 
người vô tội. 
 2.1.2. Hoạt động bào chữa của luật sư trong giai đoạn xét xử sơ 
thẩm vụ án hình sự 
 2.1.2.1. Giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự 
Giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự là một giai đoạn của tố tụng 
hình sự, trong đó Toà án có thẩm quyền tiến hành xem xét, giải quyết vụ án, 
ra bản án, quyết định tố tụng theo quy định của pháp luật. Giai đoạn xét xử 
sơ thẩm vụ án hình sự có những đặc trưng cơ bản sau: 
- Giai đoạn xét xử sơ thẩm bắt đầu từ khi hồ sơ vụ án cùng bản cáo 
trạng của Viện kiểm sát được chuyển sang Toà án có thẩm quyền. Sau khi vụ 
án đã được thụ lý, chánh án Toà án phân công thẩm phán (hoặc một nhóm 
thẩm phán) nghiên cứu hồ sơ vụ án và tham gia tố tụng tại phiên toà với tư 
cách là chủ tọa hoặc thẩm phán xét xử; 
- Giai đoạn xét xử sơ thẩm kết thúc khi hết thời hạn kháng cáo, kháng nghị; 
- Nhiệm vụ của giai đoạn xét xử sơ thẩm là xem xét và giải quyết tất cả 
các vấn đề về nội dung vụ án theo quy định của pháp luật, bảo vệ pháp chế xã 
hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của Nhà nước; bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp 
của công dân; 
- Chủ thể cơ bản tiến hành tố tụng trong giai đoạn này là Toà án. Chỉ có 
Toà án mới có thẩm quyền xét xử sơ thẩm vụ án hình sự. Ngoài ra, còn có sự 
tham gia của các chủ thể khác theo quy định của pháp luật như kiểm sát viên, 
người bào chữa, người bị hại, người làm chứng 
 2.1.2.2. Nội dung hoạt động bào chữa của luật sư trong giai đoạn xét 
xử sơ thẩm vụ án hình sự 
Trong thời gian toà án chuẩn bị xét xử, Luật sư đã phải thể hiện tính 
năng động, tinh thần trách nhiệm của mình. Cho dù Luật sư đã được mời và 
tham gia vào các giai đoạn tố tụng trước đó thì Luật sư vẫn phải nghiên cứu 
kỹ hồ sơ, gặp người bị buộc tội (nếu chưa có quyết định đưa vụ án ra xét xử) 
để hiểu rõ nội dung vụ án, hiểu được các tình tiết mà Viện kiểm sát cũng như 
Cơ quan điều tra trước đó dùng làm chứng cứ buộc tội họ và giúp đỡ họ về 
14 
mặt pháp lý. Chính trong thời gian nghiên cứu hồ sơ tại Toà án khi chưa có 
quyết định đưa vụ án ra xét xử, Luật sư được trình bày quan điểm bước đầu 
và nêu yêu cầu, đề nghị thẩm phán được phân công làm chủ toạ phiên toà 
thực hiện những hành vi tố tụng khác nhau theo quy định của pháp luật. 
Cùng với những hoạt động này, luật sư còn thực hiện các hoạt động khác như 
chuẩn bị luận cứ bào chữa, dự kiến kế hoạch hỏi của luật sư tại phiên toà, 
trao đổi với thân chủ trước khi ra phiên toà. Tại phiên toà, trên cơ sở các 
quyền mà pháp luật quy định cho mình, luật sư thực hiện các hoạt động nhằm 
làm sáng tỏ những điểm có lợi cho người bị buộc tội, phủ nhận hay giảm 
thiểu những điểm bất lợi cho họ nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp của họ. 
Luật sư thực hiện việc hỏi, tranh luận, đối đáp và đưa ra những đề xuất cần 
thiết tại phiên toà. Như vậy, có thể phân chia hoạt động bào chữa của Luật sư 
thành hai nhóm cụ thể, nhóm những công việc, thao tác nghề nghiệp được 
thực hiện trên cơ sở quy định của pháp luật tố tụng hình sự (đề nghị thay đổi 
người tiến hành tố tụng, người giám định, người phiên dịch; thu thập tài liệu, 
đồ vật, tình tiết liên quan đến việc bào chữa; đưa ra tài liệu, đồ vật, yêu 
cầu; gặp người bị buộc tội đang bị tạm giam; đọc, ghi chép và sao chụp 
những tài liệu trong hồ sơ vụ án liên quan đến việc bào chữa; hỏi, tranh 
luận tại phiên toà) và nhóm những công việc, thao tác nghề nghiệp khác 
không trái luật (trao đổi với người bị buộc tội; nghiên cứu hồ sơ vụ án; 
trao đổi, đề xuất với toà án; chuẩn bị luận cứ bào chữa, dự kiến kế hoạch 
hỏi). Hai nhóm hoạt động này có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, bổ trợ 
cho nhau và cùng hướng tới mục đích bảo vệ tốt nhất quyền lợi hợp pháp 
cho người bị buộc tội trong giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự. 
Từ những phân tích nêu trên về các khái niệm liên quan, đặc điểm, nội 
dung, cơ sở pháp lý và mục đích của hoạt động bào chữa của luật sư, giai 
đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự có thể đưa ra khái niệm hoạt động bào 
chữa của luật sư trong giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự: là các công 
việc, thao tác nghề nghiệp do luật sư tiến hành trong giai đoạn xét xử sơ 
thẩm vụ án hình sự trên cơ sở quy định của pháp luật và quy tắc đạo đức luật 
sư nhằm chống lại việc buộc tội, xác định sự vô tội của người bị buộc tội 
hoặc giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho họ, bảo vệ các quyền, lợi ích hợp 
pháp của người bị buộc tội, góp phần xác định sự thật vụ án. 
2.2. Ý NGHĨA HOẠT ĐỘNG BÀO CHỮA CỦA LUẬT SƯ TRONG 
GIAI ĐOẠN XÉT XỬ SƠ THẨM VỤ ÁN HÌNH SỰ 
2.2.1. Ý nghĩa chính trị, xã hội 
- Thực hiện hoạt động bào chữa chính là nhằm thực hiện chủ trương, 
chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước về vấn đề bảo đảm quyền con 
người, vấn đề cải cách tư pháp và xây dựng nhà nước pháp quyền. 
15 
- Góp phần vào việc bảo đảm pháp chế, bảo đảm pháp luật được tôn 
trọng và thực thi một cách nghiêm chỉnh, góp phần bảo đảm quyền con người 
trong TTHS. 
- Góp phần bảo đảm cho công lý được thực thi, bảo đảm việc thực hiện 
công bằng, dân chủ trong tố tụng TTHS, không làm oan người vô tội, qua đó 
bảo đảm công bằng trong xã hội. 
- Giúp những người quan tâm đến việc giải quyết vụ án thấu hiểu 
quyền và nghĩa vụ của mình; giúp nhiều công dân hiểu được cái giá phải trả 
khi có hành vi vi phạm pháp luật. 
 2.2.2. Ý nghĩa pháp lý 
- Hoạt động bào chữa của luật sự không chỉ là công cụ hữu hiệu để bảo 
vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị buộc tội mà còn góp phần quan 
trọng trong việc xác định sự thật của vụ án, đảm bảo việc giải quyết vụ án 
khách quan, toàn diện, đầy đủ và đúng pháp luật, đảm bảo không làm oan 
người vô tội. 
- Góp phần tích cực vào việc thực hiện các nhiệm vụ của TTHS đó là 
phòng ngừa, ngăn chặn tội phạm, phát hiện chính xác, nhanh chóng và xử lý 
công minh, kịp thời mọi hành vi phạm tội, không để lọt tội phạm, không làm 
oan người vô tội, góp phần bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của 
Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, tổ chức, bảo vệ trật tự 
pháp luật xã hội chủ nghĩa, đồng thời giáo dục mọi người ý thức tuân theo 
pháp luật, đấu tranh phòng ngừa và chống tội phạm 
Kết luận chương 2 
Hoạt động bào chữa của Luật sư trong giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ án 
hình sự được thực hiện trên cơ sở các quyền được quy định trong BLTTHS 
và quy tắc đạo đức nghề nghiệp của luật sư. Trong luận án này, hoạt động 
bào chữa được hiểu là hoạt động của người bào chữa trong đó có luật sư 
trong việc đưa ra các chứng cứ, tài liệu nhằm bác bỏ một phần hay toàn bộ sự 
buộc tội và giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho người bị buộc tội; là phương 
thức hoạt động của chủ thể nhằm loại bỏ một phần hoặc toàn bộ sự buộc tội 
từ phía cơ quan điều tra, viện kiểm sát hoặc người bị hại, tìm ra các căn cứ 
giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho bị cáo và bảo vệ quyền lợi của người bị 
buộc tội. Với nhận thức như vậy, Luận án đưa ra khái niệm: Hoạt động bào 
chữa của luật sư trong giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự là các công 
việc, thao tác nghề nghiệp do luật sư tiến hành trong giai đoạn xét xử sơ 
thẩm vụ án hình sự trên cơ sở quy định của pháp luật và quy tắc đạo đức luật 
sư nhằm chống lại việc buộc tội, xác định sự vô tội của người bị buộc tội 
hoặc giảm nhẹ trách nhiệm hình sự cho họ, bảo vệ các quyền, lợi ích hợp 
pháp của người bị buộc tội, góp phần xác định sự thật vụ án. Đồng thời, luận 
16 
án cũng phân tích các đặc điểm cơ bản, cơ sở pháp lý, mục đích, ý nghĩa và 
nội dung của hoạt động bào chữa của luật sư trong giai đoạn xét xử sơ thẩm 
vụ án hình sự. 
Chương 3 
CƠ SỞ PHÁP LÝ VÀ THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG BÀO CHỮA 
CỦA LUẬT SƯ TRONG GIAI ĐOẠN XÉT XỬ SƠ THẨM VỤ ÁN 
HÌNH SỰ 
3.1. CƠ SỞ PHÁP LÝ CỦA HOẠT ĐỘNG BÀO CHỮA CỦA LUẬT 
SƯ TRONG GIAI ĐOẠN XÉT XỬ SƠ THẨM VỤ ÁN HÌNH SỰ 
3.1.1. Mối quan hệ pháp lý giữa luật sư và bị can, bị cáo trong giai 
đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự 
3.1.2. Cơ sở pháp lý để luật sư thực hiện hoạt động bào chữa trong 
giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự 
Quyền của người bào chữa nói chung, của Luật sư nói riêng được quy 
định cụ thể tại điều 56, 57, 58 BLTTHS năm 2003, đồng thời quy định rải rác 
trong các điều luật khác tại các chương quy định về trình tự, thủ tục tố tụng. 
Những quy định này được hình thành từ các nguyên tắc hiến định và là yếu 
tố cấu thành nên chế định người bào chữa trong tố tụng hình sự. Cùng với 
các quyền được pháp luật ghi nhận, Luật sư còn có những nghĩa vụ nhất định. 
Bên cạnh những điểm tiến bộ của BLTTHS 2003, quy định về chế định 
người bào chữa trong tố tụng hình sự Việt Nam vẫn còn một số bất cập. Pháp 
luật đã quy định một số quyền của người bào chữa nhưng lại thiếu các cơ chế 
để người bào chữa thực hiện đầy đủ, hiệu quả các quyền mà pháp luật tố 
tụng hình sự quy định. Đặc biệt, BLTTHS còn chưa quy định một số 
quyền quan trọng làm cơ sở cho hoạt động bào chữa như quyền thu thập 
chứng cứ, nếu có khó khăn trong việc thu thập chứng cứ thì cơ quan tiến 
hành tố tụng phải hỗ trợ luật sư trong việc thu thập chứng cứ như ra lệnh 
triệu tập người làm chứng hay yêu cầu cơ quan, tổ chức chung cấp chứng 
cứ, quyền được nhận các quyết định tố tụng liên quan đến người mà luật 
sư bào chữa, quyền được chất vấn, đối chất người làm chứng, người bị hại 
trong các giai đoạn tố tụng ; một số thủ tục tố tụng hiện hành chưa tạo 
điều kiện để luật sư nhanh chóng tiếp cận với quá trình giải quyết vụ án; 
pháp luật đã có những quy định về trách nhiệm của các cơ quan tiến hành 
tố tụng và người tiến hành tố tụng trong việc đáp ứng các yêu cầu, đề nghị 
của luật sư nhưng lại thiếu thời hạn ràng buộc trách nhiệm của các chủ thể 
tiến hành tố tụng trong việc đáp ứng quyền của luật sư được luật định; các 
vi phạm quyền của người bào chữa từ phía cơ quan tiến hành tố tụng, 
17 
người tiến hành tố tụng chưa được ghi nhận là các vi phạm nghiêm trọng 
thủ tục tố tụng. Khắc phục những hạn chế, bất cập trong quy định về chế 
định người bào chữa của BLTTHS năm 2003, BLTTHS năm 2015 đã có 
những thay đổi căn bản, tạo hành lang pháp lý cho luật sư thực hiện hoạt 
động bào chữa của mình. Tuy nhiên, quy định pháp lý mới chỉ đảm bảo về 
mặt luật định còn việc đảm các quyền đó có tính khả thi trên thực tế là điều 
vô cùng quan trọng. 
3.2. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG BÀO CHỮA CỦA LUẬT SƯ 
TRONG GIAI ĐOẠN XÉT XỬ SƠ THẨM VỤ ÁN HÌNH SỰ 
3.2.1.Tình hình luật sư tham gia bào chữa trong các vụ án hình sự 
3.2.2. Thực trạng hoạt động bào chữa của luật sư trong giai đoạn 
chuẩn bị xét xử và tại phiên toà xét xử sơ thẩm vụ án hình sự 
3.2.2.1. Thực trạng hoạt động bào chữa của luật sư trong giai đoạn 
chuẩn bị xét xử sơ thẩm vụ án hình sự 
* Thực trạng hoạt động nghiên cứu hồ sơ của luật sư 
Bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động nghiên cứu hồ sơ của luật 
sư cũng tồn tại những điểm hạn chế, vướng mắc như: Luật sư không phát 
hiện được các vi phạm thủ tục tố tụng, chưa nhận thức được sự vi phạm đó 
có ảnh hưởng đến việc xác định sự thật khách quan của vụ án, quyền và lợi 
ích hợp pháp của người mà mình bào chữa hay không; việc đọc để hiểu thấu 
đáo nội dung bản cáo trạng, bản kết luận điều tra, các biên bản hỏi cung, biên 
bản lấy lời khai  nhằm xác định hành vi của thân chủ có cấu thành tội 
phạm hay không, vấn đề yêu cầu giải quyết bồi thường thiệt hại (nếu có) 
chưa được thực hiện có hiệu quả. 
* Thực trạng hoạt động gặp, trao đổi với bị can, bị cáo của luật sư 
Hoạt động gặp, trao đổi với bị can, bị cáo của luật sư vẫn còn những 
hạn chế: 
- Một số luật sư chưa dự kiến được kế hoạch trao đổi với thân chủ một 
cách thoả đáng nên bỏ sót những vấn đề cần phải làm rõ liên quan đến chứng 

File đính kèm:

  • pdftom_tat_luan_an_hoat_dong_bao_chua_cua_luat_su_trong_giai_do.pdf